آسانسور وسیلهای است که با جان افراد ارتباط مستقیم دارد و در صورت بروز مشکل میتواند خسارات فراوانی به جان و مال کاربران آن وارد نماید بنابراین تأیید کیفیت آن برای پیشگیری از خطرات جانی و مالی مسئلهای بسیار مهم به شمار میرود. از این رو وظیفه بررسی و تأیید نهایی آسانسور توسط شرکتهای بازرسی تحت نظر سازمان استاندارد انجام میگیرد. ۴ عامل مهمی که در تأیید آسانسور نقش دارند و میتوانند منجر به اطمینان خاطر مصرف کننده گردند عبارتاند از:
- کیفیت لوازم و دستگاهها
- نصب اصولی و صحیح
- سرویس دورهای آسانسور
- داشتن مهر تأیید استاندارد
برای اخذ مهر استاندارد، شرکتهای بازرسی تحت نظر سازمان استاندارد بازرسانی را به محل نصب آسانسور اعزام میکنند که این بازرسان با بررسی بند به بند فاکتورهای مشخص شده توسط سازمان استاندارد، کیفیت آسانسور را مورد تأیید قرار داده و گواهی تأییدیه نصب آسانسور و بهره برداری از آن را صادر میکنند.
این نکته حائز اهمیت است که ساکنان ساختمان اجازه استفاده از آسانسورهای بدون تأییدیه اداره استاندارد را ندارند و همچنین با همکاری سازمان استاندارد و شهرداریها از سال ۱۳۸۳، مجوز پایان کار برای ساختمانهایی که برای آسانسور خود مجوز استاندارد را اخذ نکردهاند صادر نمیشود. طبق قوانین ملی ساختمان، در صورت عدم وجود تأییدیه استاندارد آسانسور، جبران خسارات جانی و مالی ناشی از بروز مشکل برای آسانسور بر عهده مدیر و یا مالک ساختمان میباشد و مدیران و مالکان موظف شدهاند که علاوه بر اطمینان از داشتن استاندارد اولیه، نسبت به بازرسیهای ادواری ماهانه و سالانه آسانسور اقدام نمایند.
همچنین برای بیمه کردن آسانسور، ارائه گواهی تأییدیه استاندارد آسانسور لازم است؛ بنابراین انجام فرایند بازرسی و اخذ استاندارد از اهمیت بسیار بالایی برخوردار میباشد.
بازرسی آسانسور از ۳ قسمت کلی بازرسی موتورخانه آسانسور، بازرسی چاه آسانسور و بازرسی کابین و قسمتهای بیرونی آسانسور تشکیل شده است که در هر کدام از این بخشها، فاکتورهای متعددی توسط بازرسان مورد بررسی قرار میگیرد. با توجه به اینکه آسانسور از مونتاژ ۱۰۰ ها قطعه مختلف تشکیل شده، بررسی تک به تک این قطعات برای اطمینان از صحت عملکرد آسانسور اهمیت دارد. چک لیست بازرسان شرکتهای بازرسی شامل تمامی این قطعات میباشد که از مهمترین قسمتهای آسانسور مثل موتور و گیربکس و ترمزها را تا زنگ هشدار و تهویه کابین و لامپها و روشنایی داخل کابین شامل میشود.
هزینه بازرسی استاندارد آسانسور چقدر می باشد؟
هزینه بازرسی اولیه آسانسور برای اخذ تأییدیه استاندارد و دریافت پایان کار ساختمان در سال ۱۴۰۳ توسط اداره استاندارد به شرح زیر اعلام شده است:
* پرداخت هرگونه هزینه دیگر شامل ایاب و ذهاب، اسکان و … تحت هر عنوانی ممنوع میباشد.
** پرداخت هزینه مالیات ارزش افزوده طبق قانون مجاز میباشد.
*** هزینه بازرسی برای آسانسورهای مازاد بر ۵ توقف، فقط برای هزینه تشکیل پرونده و بازرسی اول و به میزان مندرج در ردیف چهارم نرخ تعرفه بازرسی اولیه، به ازاء هر توقف مازاد بر ۵ توقف افزایش مییابد.
**** شرکتهای بازرسی موظف به صدور صورت حساب با ذکر جزئیات برای هر درخواست بازرسی و ارائه به متقاضی و ثبت یک نسخه از آن در پرونده بازرسی میباشند.
نحوه درخواست بازرسی استاندارد آسانسور
درخواست برای اخذ تأییدیه استاندارد اولیه آسانسور هم میتواند به صورت شخصی انجام شود و هم توسط شرکتهای خدماتی آسانسور معتبر انجام بگیرد. نکته مهم این است که فرایند درخواست استاندارد اولیه به صورت شخصی میتواند بسیار زمان گیر باشد چرا که معمولاً مالک یا کارفرما از مشخصات آسانسور یا اشکالات و ایرادات رایج آن بیاطلاع است که این میتواند منجر به چند باره شدن فرایند بازرسی و هدر رفتن بیهوده زمان و صرف هزینه گردد.
در صورتی که شرکتهای خدماتی آسانسور با آشنایی با فاکتورهای مورد بررسی توسط شرکت بازرسی، میتواند نسبت به رفع ایرادات اقدام کند و باعث کاهش مدت زمان بازرسی گردد. مدت زمان ثبت درخواست بازرسی تا صدور مجوز استاندارد اولیه برای آسانسورها بسته به شرایط آسانسور حدود ۱۰ الی ۳۰ روز طول میکشد. مراحل ثبت درخواست برای بازرسی اولیه آسانسور به صورت زیر میباشد:
- ساخت و برق کشی ساختمان انجام شده باشد و آسانسور نصب و راه اندازی شده باشد.
- فتوکپی صفحه اول پروانه ساخت ساختمان و کپی کارت ملی مالک/ کارفرما به شرکت خدماتی آسانسور که موظف به بازرسی آسانسور است ارسال گردد.
- شرکت خدماتی آسانسور اطلاعات آسانسور را در سامانه مدیریت بازرسی آسانسور و پله برقی (isiri.gov.ir) ثبت میکند و شرکت بازرسی کننده از آسانسور به صورت سیستماتیک مشخص میشود.
- هزینه بازرسی توسط مالک / کارفرما پرداخت شده و فیش واریزی به شرکت خدماتی طرف قرارداد تحویل داده میشود.
- نقشه، محاسبات و فرم مهندس ناظر توسط شرکت خدماتی طرف قرارداد به شرکت بازرس ارسال میشود.
- زمان بازرسی توسط شرکت بازرسی اعلام میگردد. این فرایند ممکن است مقداری طول بکشد.
- بازرس و نماینده شرکت خدماتی طرف قرارداد در محل آسانسور حضور پیدا میکنند و بازرسی طبق فاکتورهای اداره استاندارد انجام میگیرد. در صورت عدم وجود مشکل، بازرس آسانسور را تأیید کرده و مجوز استاندارد برای آسانسور صادر میگردد. در صورت وجود مشکل، شرکت خدماتی آسانسور باید نواقص و ایرادات را بر طرف کرده و مجدداً درخواست بازرسی نماید تا در نهایت بازرس استاندارد بودن آسانسور را به صورت کامل تأیید کند.
- گواهی تأییدیه استاندارد توسط شرکت خدماتی آسانسور به مالک / کارفرما تحویل داده میشود.
نکته قابل ذکر در مورد مجوز استاندارد این است که این مجوز دارای محدودیت زمانی یک ساله میباشد و پس از گذشت یک سال، مراحل بازرسی توسط شرکت تأیید شده توسط سازمان استاندارد تکرار شود و مجوز استاندارد به مدت یک سال تمدید گردد.
در تصویر بالا تمامی مراحل انجام بازرسی اولیه آسانسور را مشاهده خواهید کرد.