ضربه گیر یا بافر آسانسور چگونه باعث نجات جان انسان ها می شود؟

بافر آسانسور یا ضربه گیر قطعه ای از آسانسور است که می تواند در مواقع بحران تعمیرکاران و نصابان آسانسور را از خطر نجات دهد. در واقع بافر ضربه گیر در آسانسور از نوع فنری، پلاستیکی یا هیدرولیکی است که قابلیت جمع شدن را داشته و می تواند انرژی را در خود ذخیره کند در نتیجه شدت وقوع حادثه را به طور چشمگیری کاهش می دهد. در این مقاله در مورد نحوه کار ضربه گیر آسانسور در موقع خطر و نجات جان انسان ها توسط این قطعه، محل نصب آن و انواع ضربه گیرهای جذب کننده انرژی مطالبی ارائه می شود.

نحوه عملکرد بافر آسانسور چگونه است؟

در انتهای چاهک آسانسور و بر روی یک سکوی بتنی بافر ضربه گیر آسانسور قرار دارد. این قطعه در شرایط خطر مانند زمانی که کابین آسانسور با سرعت ۱۵ درصد بیشتر از سرعت نامی به سمت پایین چاه آسانسور در حرکت است و قطعاتی که وظیفه توقف کابین و ایجاد ایمنی را بر عهده دارند نتوانند مانع حرکت کابین نشوند، ضربه گیر آسانسور با کمک نصاب آسانسور می تواند از شدت ضربه و حادثه جلوگیری کرده و جان انسان ها را نجات دهد.

انواع بافر یا ضربه گیر آسانسور

در آسانسورها دو نوع بافر شامل بافر جذب کننده انرژی (AT) یا Accumulation Type و بافر مستهلک کننده انرژی یا (DT) Dissipation Type است.

۱.نوع اول بافر جذب کننده انرژی

در ساخت این نوع بافر آسانسور با هدف جذب انرژی از فنر یا لاستیک فشرده برای سرعت های تا یک متر بر ثانیه استفاده می شود.

۲.نوع دوم بافر مستهلک کننده انرژی

بیشترین کاربرد بافر مستهلک کننده انرژی در آسانسور هایی با سرعت بیش از یک متر بر ثانیه است؛ همچنین خنثی کردن این میزان انرژی توسط ضربه گیر های هیدرولیکی امکان پذیر خواهد بود. این نوع ضربه گیر آسانسور توسط یک دورانداز می تواند از طریق تابلو فرمان به موتور دسترسی داشته تا بتواند فرمان صادر کند و سرعت را آسانسور متناسب با ضربه گیر تنظیم نماید.

انواع ضربه گیر های جذب کننده انرژی

در آسانسورها از دو نوع ضربه گیر جذب کننده انرژی استفاده می شود که در ادامه به توضیح هر یک می پردازیم.

۱.ضربه گیر فنری آسانسور

در ساختار بافر ضربه گیر فنری آسانسور، فنری مارپیچ با مقطع دایره به کار می رود که دارای دو نوع متفاوت فنر لول و فنر تخت است. در حال حاضر در آسانسورها از ضربه گیر فنری استفاده زیادی نمی شود.

۲.ضربه گیر پلی اورتان آسانسور

پلی اورتان گروهی از مواد شیمیایی هستند که در نتیجه واکنش پلی یول و ایزوسیانات بدست می آیند. بر اساس تحقیقات انجام شده بر روی این مواد نشان داد که از فوم های سخت پلی اورتان به عنوان عایق حرارتی نیز می توان استفاده کرد. پلی اورتان را به دو گروه فوم های نرم و محکم تقسیم می کنند که نوع نرم این ماده در صنعت آسانسور و در ساخت ضربه گیر آسانسور بسیار کاربردی است. دقت کنید که به صورت متداول از پلی اورتان در بافرهای آسانسورهایی با سرعت نامی پایین استفاده می شود.

انواع ضربه گیر مستهلک کننده انرژی در آسانسور

این نوع ضربه گیر آسانسور در دو نوع هیدرولیکی و فنری ساخته می شود که هر کدام عملکرد خاصی دارند.

1. ضربه گیرهای هیدرولیکی: این نوع ضربه گیر یک متوقف کننده ارتجاعی است به عبارت دیگر عمل ترمز کردن در این نوع بافر توسط سیالات انجام می گیرد. نحوه عملکرد ضربه گیرهای هیدرولیکی به این صورت است که می توانند انرژی جنبشی کابین یا کادر وزنه را به انرژی حرارتی تبدیل کنند و قابلیت منقبض کردن روغن داخل محفظه را به وسیله نیروی وارده دارند در نتیجه تبدیل انرژی انجام می شود.
2. ضربه گیر فنری: بافرهای فنری در آسانسور خاصیت بازدارندگی دارند که باعث برگشتن مجدد نیروی وارده به کابین می شوند.

محل نصب بافر آسانسور کجاست؟

بافر آسانسور در انتهای چاه آسانسور که سکوی کف چاه نام دارد نصب می شود و در هر یک از مرکز ثقل کادر وزنه و کابین یک عدد ضربه گیر مورد استفاده قرار می گیرد. برای ایجاد جان پناه در انتهای چاهک آسانسور باید سکوی محل نصب ضربه گیر ها حداقل ۵۰ سانتیمتر ارتفاع داشته باشد. هنگام سقوط کابین قسمت جان پناه می تواند از جان تعمیرکاران و نصابان محافظت کند.

جمع بندی

بافر یا ضربه گیر آسانسور وظیفه کاهش شدت ضربه را هنگام سقوط کابین به پایین چاهک آسانسور را بر عهده دارد و شامل دو نوع ضربه گیر جذب کننده انرژی و مستهلک کننده انرژی است. هر یک از این دو نوع بافر خود به دو دسته ضربه گیر فنری، پلی اورتان و هیدرولیکی تقسیم می شوند. در این مقاله به طور مفصل هر یک از این ضربه گیرها را توضیح دادیم و نحوه کارکرد بافر آسانسور را بیان کردیم.