آسانسورها به عنوان یکی از مهمترین اختراعات بشر در جهت تسهیل جابجایی عمودی افراد و بارها در ساختمانها شناخته میشوند. در بین انواع مختلف آسانسورها، آسانسور کششی به دلیل کارایی و سرعت بالای خود، محبوبیت ویژهای دارد. در این محتوا به بررسی اجزای آسانسور کششی، نحوه عملکرد آنها و مزایای استفاده از این نوع آسانسور خواهیم پرداخت.
آسانسور کششی و نحوه کار آن
قبل از بیان اجزای آسانسور کششی لازم است با این نوع آسانسور بیشتر آشنا شوید.
آسانسور کششی یکی از متداولترین و پرکاربردترین انواع آسانسورها است که با استفاده از سیم بکسل و وزنه تعادل، حرکت و جابجایی کابین را در طبقات مختلف ساختمان ممکن میسازد. در این سیستم، سیم بکسلها روی فلکه اصلی موتور یا همان قرقره قرار گرفته و با چرخش آن، کابین به سمت بالا یا پایین حرکت میکند. وزنه تعادل که در این مکانیزم نقش کلیدی دارد، به کاهش نیاز به انرژی حین حرکت کابین کمک میکند. به طوری که وقتی کابین به سمت بالا میرود، وزنه تعادل به سمت پایین حرکت کرده و این عمل به افزایش سرعت و کارایی سیستم منجر میشود.
یکی از مزایای برجسته آسانسور کششی، سرعت بالای آن در انتقال کابین بین طبقات میباشد. این ویژگی، آن را به گزینهای مناسب برای ساختمانهای بلند و پرتردد تبدیل کرده است. علاوه بر این، مکانیزم منحصربهفرد و کارآمد این آسانسور باعث شده که همچنان در مقایسه با مدلهای دیگر مانند آسانسورهای هیدرولیکی، کاربرد گستردهتری داشته باشد. آشنایی با ویژگیها و مزایای آسانسور کششی میتواند به انتخاب بهتر و نصب بهینه آن در ساختمانها کمک کند.
اجزای آسانسور کششی
آشنایی با اجزای آسانسور کششی میتواند به درک بهتر از عملکرد و نگهداری این سیستمها کمک کند. در ادامه به بررسی اجزای اصلی آسانسور کششی میپردازیم:
- موتور آسانسور: موتور قلب تپنده آسانسور کششی است که نقش اصلی را در حرکت دادن کابین ایفا میکند. معمولاً از نوع الکتریکی بوده و به وسیله یک سیستم گیربکس و قرقره، حرکت را به سیم بکسل منتقل میکند. قدرت و کارایی موتور تأثیر مستقیم بر سرعت و ظرفیت جابهجایی آسانسور دارد.
- کابین کنترل: کابین کنترل به عنوان مرکز فرماندهی آسانسور شناخته میشود. این بخش شامل تابلوهای الکترونیکی و سیستمهای کنترلی است که وظیفه نظارت و تنظیم عملکرد آسانسور را بر عهده دارند. از طریق کابین کنترل میتوان سرعت و جهت حرکت آسانسور را مدیریت کرد و از ایمنی آن اطمینان حاصل نمود.
- کنترلگر سرعت: کنترلگر سرعت یکی از اجزای حیاتی آسانسور کششی است که به منظور تنظیم سرعت حرکت کابین به کار میرود. این سیستم با استفاده از سنسورها و مکانیزمهای الکترونیکی، سرعت بهینه را برای حرکت آسانسور تعیین کرده و از نوسانات ناگهانی جلوگیری میکند. کنترل دقیق سرعت باعث افزایش راحتی و ایمنی مسافران میشود.
- اتاقک آسانسور: اتاقک آسانسور فضایی است که مسافران در آن قرار میگیرند و بین طبقات جابهجا میشوند. طراحی و ساخت اتاقک باید به گونهای باشد که حداکثر ایمنی و راحتی را برای مسافران فراهم کند. دربهای اتوماتیک و سیستمهای ایمنی از جمله ویژگیهای مهم اتاقک آسانسور هستند.
- نگهدارنده ریل و ریل راهنمای وزنه: نقش مهمی در ثبات و ایمنی آسانسور دارند. این اجزا کمک میکنند تا کابین و وزنه تعادل به طور دقیق در مسیر خود حرکت کنند. نگهداری و بررسی دورهای این ریلها برای جلوگیری از حوادث احتمالی ضروری است.
- قاب وزنه و ضربهگیرها: قاب وزنه بخشی از سیستم تعادل آسانسور است که با استفاده از وزنههایی، تعادل کابین را حفظ میکند. ضربهگیر وزنه و ضربهگیر اتاقک نیز برای جلوگیری از آسیبهای ناشی از برخوردهای ناگهانی به کار میروند. این اجزا نقش مهمی در افزایش ایمنی و کاهش شوکهای مکانیکی دارند.
- قرقره و سیم بکسل: قرقره و سیم بکسل از اجزای آسانسور کششی محسوب میشوند. قرقره با چرخش خود، سیم بکسل را به حرکت در میآورد و باعث حرکت کابین خواهد شد. کیفیت و استحکام سیم بکسل بسیار حائز اهمیت است، زیرا نقش اصلی را در جابهجایی ایفا میکند.
- درب کابین و محافظ در آسانسور: درب کابین و محافظ از جمله اجزای ایمنی آسانسور هستند. درب کابین به صورت اتوماتیک باز و بسته میشود و باید به گونهای طراحی شود که از گیر کردن مسافران جلوگیری کند. محافظ درب نیز برای جلوگیری از ورود اشیاء و افراد به فضای بین کابین و دیواره آسانسور به کار میرود.
حتما مشاهده کنید: دادخواست الزام به نصب آسانسور
مزایا و معایب آسانسور کششی
آسانسورهای کششی به عنوان یکی از رایجترین انواع آسانسور در ساختمانها شناخته میشوند و این محبوبیت به دلیل مزایای قابل توجهی است که این نوع آسانسور نسبت به دیگر انواع دارد. از جمله مهمترین مزایای آسانسورهای کششی میتوان به امکان استفاده در ساختمانهای بلند اشاره کرد که به دلیل سرعت بالای آنها که تا ۲.۵ متر در ثانیه میرسد، بسیار مناسب هستند.
این سرعت در مقایسه با حداکثر سرعت ۱ متر بر ثانیه در آسانسورهای هیدرولیکی، یک برتری چشمگیر محسوب میشود. همچنین، بهرهوری بالای آسانسورهای کششی در استفاده از انرژی و کاهش هزینههای عملیاتی از دیگر نکات مثبت آنهاست. با این حال، این نوع آسانسور معایبی نیز دارد. یکی از اصلیترین معایب آنها، سختی در نگهداری و تعمیرات است. به دلیل پیچیدگی سیستمهای داخلی آسانسورهای کششی، دسترسی به این سیستمها و انجام عملیات تعمیراتی میتواند دشوار و زمانبر باشد. علاوه بر این، قیمت نصب و راهاندازی آسانسورهای کششی معمولاً بالاتر از نوع هیدرولیکی بوده و نیاز به فضای بیشتری برای نصب دارند که ممکن است در برخی ساختمانها محدودیت ایجاد کند. این عوامل باعث میشوند تا انتخاب میان آسانسورهای کششی و سایر انواع، بسته به نیازها و محدودیتهای خاص هر پروژه، متغیر باشد.
انواع آسانسور کششی
آسانسورها به دو دسته اصلی کششی و هیدرولیکی تقسیم میشوند که هر یک ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند. در ادامه، به بررسی انواع آسانسور کششی میپردازیم که بهعنوان یکی از قدیمیترین و پرکاربردترین انواع آسانسور شناخته میشوند. اجزای آسانسور کششی شامل موتور، گیربکس، وزنه تعادل و سیم بکسل است. این آسانسورها به دو مدل گیربکسدار (Geared) و بدون گیربکس (Gearless) تقسیم میشوند که در ادامه به توضیح هر یک خواهیم پرداخت:
آسانسور کششی گیربکسدار (Geared)
آسانسور کششی گیربکسدار، بهواسطه وجود گیربکس متصل به موتور، امکان حرکت با سرعت ۱.۷ تا ۲.۵ متر بر ثانیه را دارد. این نوع آسانسور قادر به حمل تا ۱۳۶۰۰ کیلوگرم وزن شامل کابین و مسافران است. این ویژگیها باعث شده که آسانسور کششی گیربکسدار برای ساختمانهای کوتاه و نیمهمرتفع مناسب باشد، چرا که حداکثر ارتفاعی که میتواند طی کند ۷۶ متر میباشد.
از لحاظ هزینه نصب و نگهداری نسبت به انواع دیگر اقتصادیتر هستند. همچنین، برای ساختمانهایی با تعداد طبقات کم و متوسط، گزینهای مناسب به شمار میروند. استفاده از گیربکس در این آسانسورها امکان کنترل دقیقتری بر حرکت و توقف را فراهم میکند.
آسانسور کششی بدون گیربکس (Gearless)
در آسانسور کششی بدون گیربکس، از هیچ گونه گیربکسی استفاده نمیشود و سرعت حرکت آن به ۲.۵ متر بر ثانیه میرسد. این نوع آسانسور برای ساختمانهای مرتفع مناسب است. در این سیستم، سیم بکسل به بالای کابین متصل شده و سر دیگر آن به وزنه تعادل متصل میشود. آسانسورهای کششی با سرعت بالاتر از ۲.۵ متر بر ثانیه به دلیل شتاب زیاد، برای مسافران ناراحتکننده هستند و به همین دلیل در آسانسورهای پرسرعت از موتورهای بدون گیربکس استفاده میشود.
به دلیل طراحی سادهتر و کاهش تعداد قطعات مکانیکی، دارای مزایای بسیار مهمی هستند. این آسانسورها بهطور کلی نیاز کمتری به نگهداری دارند و همچنین عملکردی بیصداتر و روانتر ارائه میدهند. بهعلاوه، به دلیل توانایی حرکت در سرعتهای بالاتر، برای ساختمانهای بلندمرتبه و آسمانخراشها بسیار مناسب هستند.
حتما مشاهده کنید: تعمیر دیکتاتور
ظرفیت آسانسور کششی
ظرفیت آسانسور کششی یکی از عوامل کلیدی در انتخاب و نصب مناسب این وسیله در ساختمانها است. این ظرفیت به دو بخش اصلی تقسیم میشود:
- ظرفیت ارتفاعی
- ظرفیت وزنی
ظرفیت ارتفاعی به معنای توانایی آسانسور برای خدمترسانی به تعداد مشخصی از طبقات ساختمان است. برای مثال، در یک ساختمان شش طبقه با ارتفاع حدود ۲۰ متر، ظرفیت ارتفاعی آسانسور باید حداقل ۲۰ متر باشد تا بتواند به تمام طبقات دسترسی داشته باشد. از سوی دیگر، ظرفیت وزنی به تعداد نفراتی که میتوانند به طور همزمان از آسانسور استفاده کنند، اشاره دارد. برای محاسبه این ظرفیت، استاندارد وزن هر فرد ۷۵ کیلوگرم در نظر گرفته میشود. بنابراین، یک آسانسور کششی با ظرفیت ۱۰ نفر باید قادر به حمل ۷۵۰ کیلوگرم باشد. علاوه بر این، وزنه تعادل در سیستم آسانسور باید طوری طراحی شود که حداقل نیمی از وزن کل افراد و کابین را تحمل کند. این ملاحظات برای تضمین عملکرد ایمن و کارآمد آسانسور ضروری هستند.
سرعت آسانسور کششی
آسانسورهای کششی به دلیل سرعت بالاتر و کارایی بیشتر در مقایسه با آسانسورهای هیدرولیکی، گزینهای مناسب برای ساختمانهای بلند و پرتردد محسوب میشوند. سرعت این نوع آسانسورها معمولاً بین ۱.۶ تا ۲.۵ متر بر ثانیه متغیر است که این ویژگی آنها را برای کاربردهایی که نیاز به جابجایی سریع دارند، ایدهآل میسازد. در ساختمانهای بلندمرتبه که تعداد طبقات زیاد است، استفاده از آسانسور کششی میتواند زمان انتظار را بهطور قابل توجهی کاهش دهد و راحتی بیشتری را برای ساکنان و مراجعین فراهم آورد. همچنین، سرعت بالاتر این نوع آسانسورها میتواند در بهبود بهرهوری و کارایی ساختمانهای اداری و تجاری نقش مهمی ایفا کند. با این حال، باید دقت داشت که انتخاب یک آسانسور مناسب باید بر اساس نیازها و مشخصات خاص هر ساختمان انجام شود تا بهترین عملکرد و ایمنی تضمین گردد.
نوع درب آسانسور کششی
یکی از اجزای آسانسور کششی درب آن است. انتخاب نوع درب برای آسانسور کششی یکی از مهمترین تصمیماتی میباشد که در فرآیند نصب و راهاندازی این سیستمها باید به آن توجه شود. درب آسانسور نه تنها تأثیر مستقیم بر ایمنی و کارایی آسانسور دارد، بلکه بر تجربه کاربر و راحتی استفاده نیز مؤثر است. برای ساختمانهای مسکونی با تعداد طبقات محدود و ترافیک پایین، استفاده از آسانسورهای با تک درب میتواند گزینهای مناسب و اقتصادی باشد. این نوع دربها فضای کمتری اشغال میکنند و نصب آنها سادهتر است.
در مقابل، برای ساختمانهای بلند یا پرتردد که نیاز به جابجایی سریع و ایمن افراد دارند، استفاده از سیستمهای دو درب تونلی یا دو درب مجاور توصیه میشود. این نوع طراحیها به بهبود عملکرد و دسترسی سریعتر کمک میکنند و از ازدحام در طبقات جلوگیری مینمایند. در هر صورت، لازم است که در زمان طراحی و تهیه نقشه ساختمان، تمامی شرایط و نیازهای موجود به دقت بررسی شوند تا بهترین نوع درب آسانسور کششی انتخاب گردد.
تفاوت آسانسور کششی با آسانسور هیدرولیکی
آسانسورهای کششی و هیدرولیکی دو نوع اصلی از سیستمهای آسانسوری هستند که در ساختمانهای مختلف استفاده میشوند و هر کدام ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند.
در آسانسورهای هیدرولیکی، حرکت کابین توسط سیلندر و پیستون انجام میشود که امکان استفاده در ساختمانهای کم ارتفاع را میدهد. این سیستمها معمولاً برای حمل بارهای سنگین و در مکانهایی که فضای زیادی برای نصب تجهیزات وجود دارد، مناسب هستند.
از سوی دیگر، آسانسورهای کششی با استفاده از موتورهای الکتریکی و وزنههای تعادل، کابین را به حرکت در میآورند. این سیستمها به دلیل کارایی بالا و مصرف انرژی کمتر، برای ساختمانهای بلند و پرترافیک مناسبتر هستند. در آسانسورهای کششی، تکنولوژیهای مدرن کنترل سرعت و الکترونیک به بهبود کیفیت حرکت و دقت در تراز طبقات کمک میکنند.
به طور کلی، انتخاب بین این دو نوع آسانسور به عواملی مانند ارتفاع ساختمان، میزان ترافیک و نیاز به حمل بار سنگین بستگی دارد.
نتیجهگیری
آسانسورهای کششی یکی از متداولترین انواع آسانسورها هستند که با استفاده از سیم بکسل و وزنه تعادل، کابین را بین طبقات جابهجا میکنند. این آسانسورها به دو نوع گیربکسدار و بدون گیربکس تقسیم میشوند. آسانسورهای گیربکسدار برای ساختمانهای کوتاه و نیمهمرتفع مناسباند و هزینه نصب و نگهداری کمتری دارند. در مقابل، آسانسورهای بدون گیربکس برای ساختمانهای بلند و آسمانخراشها ایدهآل هستند و بهطور کلی نیاز کمتری به نگهداری دارند. اجزای آسانسور کششی شامل موتور، گیربکس، وزنه تعادل، سیم بکسل و کنترلگر سرعت است. این آسانسورها به دلیل سرعت بالا و بهرهوری انرژی، گزینهای مناسب برای ساختمانهای پرتردد محسوب میشوند. با این حال، نصب و نگهداری آنها پیچیدهتر و پرهزینهتر است.
حتما مشاهده کنید: