موتورخانه آسانسور، به‌عنوان قلب سیستم حمل‌ونقل عمودی، نیازمند طراحی دقیق و کارآمدی است که تمامی جزئیات عملکردی را در نظر بگیرد. این فضا نه‌تنها باید ابعاد مناسبی داشته باشد، بلکه باید ارتفاع کافی برای نصب و دسترسی به تجهیزات را نیز فراهم کند. به‌طور معمول، ابعاد موتورخانه‌ها با توجه به نوع آسانسور و ظرفیت بار آنها متغیر است. برای مثال، موتورخانه آسانسور کششی با ظرفیت ۱۰۰۰ تا ۱۶۰۰ کیلوگرم به ابعاد ۲.۰ × ۲.۵ متر و ارتفاعی بین ۲.۵ تا ۳.۰ متر نیاز دارد.
همچنین، تهویه مناسب در این فضا ضروری است تا از overheating تجهیزات جلوگیری شود. در طراحی پلان موتورخانه، باید به نحوه چیدمان اجزا و فضای کافی برای حرکت تکنسین‌ها توجه ویژه‌ای شود. این امر نه‌تنها به تسهیل فرآیندهای تعمیر و نگهداری کمک می‌کند، بلکه ایمنی را نیز بهبود می‌بخشد. در نهایت، این فضا باید به‌گونه‌ای طراحی شود که عملکرد بهینه آسانسور را تضمین کند و در عین حال قابلیت دسترسی آسان به تمامی نقاط آن وجود داشته باشد.
موتورخانه آسانسور، اتاق، فضایی حیاتی و تخصصی است که تمامی اجزای اصلی عملکرد آسانسور نظیر موتور، تابلو فرمان و تجهیزات جانبی را در خود جای می‌دهد. طراحی این مکان باید به گونه‌ای باشد که دسترسی آسان و ایمن به تجهیزات فراهم شود، به‌طوری‌که تکنسین‌ها بتوانند به‌راحتی عملیات تعمیر و نگهداری و بازرسی را انجام دهند. ابعاد این موتورخانه باید به حدی باشد که تمامی این تجهیزات به‌طور مؤثر جای بگیرند و در عین حال فضایی کافی برای حرکت آزاد کارکنان وجود داشته باشد.
حداقل ابعاد پیشنهادی برای این فضا ۲ متر عرض، ۲ متر ارتفاع و ۳ متر طول است که ضمن تأمین ایمنی و کارایی، تهویه مناسب را نیز تضمین می‌کند. به این ترتیب، موتورخانه به مرکز عملیات و نگهداری آسانسور تبدیل می‌شود و نقش اساسی در عملکرد بهینه آن ایفا می‌کند.
ابعاد و ارتفاع موتورخانه آسانسور به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله نوع آسانسور (مکعبی، کششی، هیدرولیکی و غیره)، ظرفیت بار و تعداد طبقات. در زیر جدول ضوابط موتورخانه آسانسور شامل ابعاد و ارتفاع‌های معمول برای انواع مختلف آورده شده است:
| ارتفاع موتورخانه (متر) | ابعاد موتورخانه (متر) | ظرفیت (کیلوگرم) | نوع آسانسور |
| ۲.۵-۳.۰ | ۱.۵*۲.۰ | ۴۰۰-۱۰۰۰ | آسانسور کششی |
| ۲.۵-۳.۰ | ۲.۰*۲.۵ | ۱۰۰۰-۱۶۰۰ | آسانسور کششی |
| ۲.۵-۳.۰ | ۱.۵*۲.۰ | ۴۰۰-۱۰۰۰ | آسانسور هیدرولیکی |
| ۲.۵-۳.۰ | ۲.۰*۲.۵ | ۱۰۰۰-۲۰۰۰ | آسانسور هیدرولیکی |
| ۳.۰-۳.۵ | ۲.۰*۳.۰ | ۱۰۰۰-۲۵۰۰ | آسانسور بیمارستانی |
| ۳.۰-۴.۰ | ۲.۵*۳.۰ | ۱۶۰۰-۳۰۰۰ | آسانسور خاص (مثلاً آسانسورهای با سرعت بالا) |
ابعاد و ارتفاع‌های موتورخانه تنها نمونه هستند و ممکن است با توجه به سازنده، مدل و نیازهای پروژه تغییر کنند. در طراحی موتورخانه، فضای کافی برای تجهیزات الکتریکی، سیستم‌های ایمنی و نگهداری آسانسور اهمیت دارد. بنابراین، مشاوره با مهندسان و طراحان متخصص برای تعیین ابعاد دقیق ضروری است.
ابعاد و الزامات در پلان موتورخانه آسانسور به شرح زیر است:
آسانسور به عنوان یکی از تجهیزات الکترو مکانیکی، امروزه در هر ساختمان و آپارتمانی حداقل یک نمونه از آن مشاهده می‌شود. از میان انواع مختلف، آسانسورهای کششی و هیدرولیک به عنوان رایج‌ترین نوع در ساخت‌وسازهای امروزی شناخته می‌شوند. آسانسور کششی به موتورخانه‌ای نیاز دارد که محل قرارگیری تجهیزاتی چون موتور و تابلو فرمان است. طراحی این موتورخانه مستلزم رعایت استانداردهای خاصی است که تضمین‌کننده ایمنی و امنیت عملکرد آسانسور به شمار می‌روند. توجه به این استانداردها نه تنها به بهبود کارایی دستگاه کمک می‌کند، بلکه از وقوع حوادث ناخواسته نیز جلوگیری می‌نماید.
در بخش ۱۵ از مقررات ملی ساختمان، اطلاعات جامعی درباره استانداردهای آسانسور ارائه شده است. این اطلاعات شامل موارد زیر می‌باشد:
موقعیت مناسب
ابعاد و طراحی
طراحی برای چند آسانسور
درب موتورخانه
حتما مشاهده کنید: بیمه آسانسور چیست
در ادامه عکس موتورخانه آسانسور را برای آشنایی بیشتر شما قرار داده‌ایم:
موتور آسانسور، جزء کلیدی در سیستم‌های آسانسور است که نیروی لازم برای حرکت کابین را تأمین می‌کند. این موتورها شامل انواع گیربکس دار، بدون گیربکس و هیدرولیکی هستند که هر یک ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند. انتخاب مناسب موتور به نیازهای ساختمان و ظرفیت بار آسانسور وابسته است.
تابلو فرمان آسانسور به عنوان مرکز کنترل، مسئول هماهنگی اجزاء سیستم است و شامل مدارهای فرمان، کنتاکتورها، رله‌ها و فیوزها می‌باشد. این تابلو با رصد مداوم وضعیت آسانسور و دریافت اطلاعات از سنسورها، تصمیمات لازم برای حرکت کابین را اتخاذ کرده و به ایمنی و بهینه‌سازی عملیات جابجایی کمک می‌کند.
فلکه هرزگرد جزء اصلی سیستم‌های آسانسور است که وظیفه تغییر جهت حرکت سیم بکسل را بر عهده دارد. این فلکه در بالای چاهک آسانسور نصب شده و با چرخش خود، کابل را که کابین را جابجا می‌کند، هدایت می‌کند. طراحی مناسب این فلکه به کاهش اصطکاک و افزایش عمر مفید سیستم کمک می‌کند.
ایمنی یکی از مهم‌ترین جنبه‌های طراحی آسانسور است و سیستم ترمز نقش حیاتی در این زمینه ایفا می‌کند. سیستم‌های ترمز مختلفی از جمله ترمزهای الکترومغناطیسی، مکانیکی و پاراشوت وجود دارند. این سیستم‌ها به منظور متوقف کردن کابین آسانسور در طبقات مشخص و جلوگیری از سقوط آن هنگام بروز مشکلات طراحی شده‌اند. انتخاب نوع مناسب سیستم ترمز بسته به نوع آسانسور و شرایط کاری آن بسیار حیاتی است.
کابل‌ها و سیم بکسل‌ها به عنوان اجزای حیاتی در سیستم‌های آسانسور عمل می‌کنند. این کابل‌ها نیرو را از موتور به کابین منتقل و در عین حال، بار وارده را تحمل می‌کنند. انتخاب جنس و ضخامت مناسب برای این کابل‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا هرگونه نقص در آنها می‌تواند منجر به بروز حوادث ناگوار شود.
سیستم تهویه موتورخانه آسانسور به حفظ دمای مناسب و جلوگیری از overheating کمک می‌کند. این سیستم به ویژه در آسانسورهای هیدرولیکی که در آنها گرمای زیادی تولید می‌شود، بسیار مهم است. تهویه مناسب نه تنها عمر تجهیزات را افزایش می‌دهد بلکه باعث بهبود کارایی کل سیستم می‌شود.
سیستم روشنایی موتورخانه به منظور تأمین نور و فراهم کردن شرایط کار برای کارکنان طراحی شده است. این سیستم می‌تواند انواع مختلفی داشته باشد.
سیستم اعلام حریق در موتورخانه به منظور هشدار در زمان آتش سوزی طراحی شده است. این سیستم می‌تواند شامل دتکتورهای دودی، دتکتورهای حرارتی و تجهیزات صوتی و تصویری باشد.
سیستم اطفای حریق در موتورخانه به منظور خاموش کردن آتش سوزی طراحی شده و می‌تواند شامل انواع مختلفی مانند آب پاش، پودر، گاز و فوم باشد.
حتما مشاهده کنید: ایمنی آسانسور
سیستم تهویه موتورخانه آسانسور، یکی از ارکان حیاتی در حفظ کارایی و ایمنی تجهیزات است. با توجه به تولید گرما توسط موتور و تابلو فرمان، کنترل دما در این فضا به شدت اهمیت دارد. این سیستم به دو صورت طبیعی و مکانیکی طراحی می‌شود؛ در روش طبیعی، دریچه‌ها و پنجره‌ها به منظور ورود و خروج هوا استفاده شده، در حالی که در تهویه مکانیکی، فن موتورخانه آسانسور و سیستم‌های تهویه مطبوع به کار گرفته می‌شوند تا هوای تازه را به داخل موتورخانه هدایت کرده و گرما را خارج کنند.
همچنین، مکان قرارگیری دریچه‌ها باید به گونه‌ای تنظیم شود که جریان هوا به طور یکنواخت در تمام فضا توزیع گردد. از آنجایی که رطوبت و تجمع گازهای خطرناک می‌تواند به تجهیزات آسیب برساند، طراحی صحیح و مدیریت دقیق سیستم تهویه، به کاهش ریسک و افزایش عمر مفید تجهیزات کمک می‌کند. به این ترتیب، یک موتورخانه با تهویه مناسب، نه تنها به بهبود عملکرد آسانسورهای کششی و هیدرولیکی می‌انجامد، بلکه امنیت و راحتی استفاده از آنها را نیز تضمین می‌کند.
نبود سیستم تهویه مناسب در اتاق موتورخانه آسانسور به مشکلات جدی منجر می‌شود. افزایش دما باعث کاهش کارایی و عمر مفید تجهیزات شده و رطوبت می‌تواند به خوردگی و عیوب الکتریکی بینجامد. تجمع گازهای خطرناک نیز خطر انفجار و آتش‌سوزی را افزایش می‌دهد. علاوه بر این، عملکرد آسانسور تحت تأثیر قرار می‌گیرد و هزینه‌های تعمیر و نگهداری بالا می‌رود.
محل قرارگیری موتورخانه باید به گونه‌ای باشد که دسترسی آسان به آن وجود داشته و مزاحمت برای ساکنان یا کاربران ساختمان نداشته باشد. معمولاً در طبقات بالایی ساختمان یا در فضای باز در کنار آسانسور قرار می‌گیرد.
مقالات مرتبط:
نوشته‌های تازه
شرکت ستاره فراز نما-SetLift (سخاوت)
تهران-بزرگراه اشرفی اصفهانی-پایین تر از بلوار مرزداران-کوچه گلستان 14-برج نگین رضا-طبقه سوم جنوبی-واحد 307
خدمات ما
دسترسی سریع
دسترسی ها
تمامی حقوق مادی و معنوی این وبسایت متعلق به شرکت ستاره فراز نما-SetLift (سخاوت) می باشد و هر گونه کپی برداری پیگرد قانونی دارد.
