بر اساس گزارشی که در روزنامه یومیوری ژاپن منتشر شده، شرکت ساختمانی اوبایاشی در پی تحقق رویای بلندپروازانه خود، تصمیم به راهاندازی آسانسوری به ارتفاع ۳۶,۰۰۰ کیلومتر تا نیمه قرن جاری گرفته است. این پروژه نوآورانه با استفاده از لولههای کربن نانو که ۲۰ برابر محکمتر از فولاد هستند، کابلهایی به طول مجموع ۹۶,۰۰۰ کیلومتر را برای جابهجایی اتاقک آسانسور تامین خواهد کرد؛ این مقدار کابل معادل یک چهارم فاصله زمین تا ماه است. اتاقک این آسانسور ظرفیت پذیرش ۳۰ نفر را خواهد داشت و میتواند با سرعتی معادل ۲۰۰ کیلومتر در ساعت، مسافت حیرتانگیز ۳۶,۰۰۰ کیلومتر را طی کند. با این ابتکار، آینده سفرهای فضایی به شکلی نوین متحول خواهد شد.
امنیت آسانسور فضایی ژآپن
امنیت آسانسور فضایی به جنبههای متعدد و پیچیدهای وابسته است که هر یک نقش بسزایی در تضمین ایمنی و کارایی این فناوری نوین ایفا میکنند. ساختار فیزیکی آسانسور باید از مصالحی با استحکام فوقالعاده ساخته شود تا در برابر فشارهای جاذبه و طوفانهای شدید مقاوم باشد؛ استفاده از فناوریهای نانو میتواند به تقویت این زیرساختها کمک کند. کنترل حرکات آسانسور از طریق سیستمهای هوشمند ضروری است تا هرگونه خطر سقوط یا عدم تعادل به حداقل برسد؛ این سیستمها باید بهطور مستمر وضعیت آسانسور و بارهای آن را رصد کنند.
همچنین، تدابیر ایمنی باید شامل پروتکلهای اضطراری برای تخلیه سریع در مواقع بحرانی و سیستمهای هشداردهنده برای شرایط غیرعادی باشد. پیشبینی حوادث طبیعی همچون طوفانها و زلزلهها نیز باید در طراحی این سیستم مد نظر قرار گیرد تا در چنین شرایطی بهخوبی عمل کند. در نهایت، به دلیل نوآوریهای موجود، تحقیقات و شبیهسازیهای دقیق برای شناسایی و مدیریت ریسکها از اهمیت ویژهای برخوردار است.
فیلم آسانسور فضایی ژاپن را میتوانید در ادامه مشاهده کنید:
متریال مورد نیاز برای ساخت آسانسور فضایی
برای ساخت آسانسور ژاپن به فضا، انتخاب متریال مناسب بسیار مهم است. این متریال باید توانایی تحمل وزن و فشارهای زیاد را داشته باشد و در عین حال سبک و مقاوم باشد. در زیر به چند نوع متریال که میتوانند برای ساخت آسانسور فضایی ژاپن استفاده شوند اشاره میکنم:
- کربن نانو تیوبها: این متریال یکی از بهترین گزینهها برای ساخت کابلهای آسانسور فضایی به شمار میرود. بسیار سبک و در عین حال بسیار مقاوم هستند و میتوانند فشارهای زیادی را تحمل کنند.
- فولاد مخصوص: فولاد میتواند به عنوان یک گزینه مناسب برای ساخت اجزای ساختاری و نگهدارنده استفاده شود. استفاده از فولاد با آلیاژهای ویژه میتواند استحکام و مقاومت در برابر زنگزدگی را افزایش دهد.
- مواد کامپوزیتی: ترکیب مواد مختلف میتواند به بهبود ویژگیهای مکانیکی و شیمیایی کمک کند. این مواد معمولاً سبکتر و مقاومتر از فولاد هستند.
- مواد نانو: تحقیقات در زمینه مواد نانو به تولید مواد با ویژگیهای مطلوب مانند استحکام و سبکی کمک کرده است. این مواد میتوانند در ساخت کابلها و سازههای دیگر مورد استفاده قرار گیرند.
- سیلیکون و پلیمرها: برای عایقبندی و حفاظت از اجزای الکتریکی و مکانیکی، استفاده از سیلیکون و پلیمرهای مقاوم در برابر حرارت و شرایط جوی مفید است.
- فناوریهای جدید: با پیشرفتهای تکنولوژیکی، مواد جدیدی مانند گرافن نیز ممکن است به عنوان گزینههای آینده در این زمینه مطرح شوند.
در نهایت، تحقیقات و آزمایشهای بیشتر برای شناسایی و توسعه متریالهای مؤثرتر و ایمنتر برای ساخت آسانسور فضایی همچنان ادامه دارد.
حتما مشاهده کنید: کابین آسانسور مدرن
مزایای ساخت آسانسور فضایی
ساخت آسانسور فضایی مزایای متعددی دارد که میتواند به پیشرفت در صنعت فضایی و بهبود دسترسی به فضا کمک کند. در زیر به برخی از این مزایا اشاره میکنم:
- کاهش هزینههای پرتاب: این آسانسور میتواند به طور چشمگیری هزینههای مربوط به انتقال بار و انسان به فضا را کاهش دهد. با استفاده از یک سیستم ثابت برای جابجایی، نیاز به استفاده از موشکهای پرهزینه به حداقل میرسد.
- دسترسپذیری بیشتر به فضا: با وجود آن، امکان دسترسی به فضا برای کشورهای کمتر توسعهیافته و سازمانهای غیر دولتی فراهم میشود و این موضوع میتواند به افزایش همکاریهای بینالمللی در زمینه تحقیقات فضایی کمک کند.
- افزایش سرعت و کارایی: آسانسور فضایی میتواند به سرعت به مدار زمین برسد و عملیاتهای فضایی را با کارایی بیشتری انجام دهد. این موضوع میتواند به تسریع در تحقیقات فضایی و عملیاتهای تجاری کمک کند.
- امکان حمل بارهای سنگین: با استفاده از آن، امکان حمل بارهای سنگینتر به فضا وجود دارد. این میتواند به تأسیس ایستگاههای فضایی و پروژههای بزرگ فضایی کمک کند.
- کاهش خطرات پرتاب: استفاده میتواند خطرات مربوط به پرتاب موشکها را کاهش دهد. حوادثی مانند انفجار موشکها در حین پرتاب که میتواند منجر به از دست رفتن بار و جان افراد شود، کمتر خواهد شد.
- سازگاری با محیط زیست: میتواند به عنوان یک راه حل با اثرات کمتری بر محیط زیست نسبت به موشکهای سنتی مطرح شود. استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر برای تغذیه سیستم آسانسور میتواند به کاهش آلودگی کمک کند.
- تحقیقات علمی و فناوریهای نوین: این پروژه میتواند به پیشرفتهای علمی و فناوری کمک کند و به توسعه فناوریهای نوین در زمینههای مختلف منجر شود.
معایب ساخت آسانسور فضایی
ساخت پروژه آسانسور فضایی ژاپن علاوه بر مزایای فراوانی که دارد، چالشها و معایبی نیز به همراه خواهد داشت. در زیر به برخی از این معایب اشاره میکنم:
- هزینههای بالای تحقیق و توسعه: ساخت آسانسور نیازمند سرمایهگذاریهای کلان در تحقیق و توسعه است. هزینههای ساخت و نگهداری این پروژه میتواند بسیار بالا باشد و ممکن است تأمین مالی آن برای برخی کشورها و سازمانها چالشبرانگیز باشد.
- چالشهای فنی و مهندسی: طراحی و ساخت یک آسانسور با چالشهای فنی زیادی همراه است. از جمله این چالشها میتوان به استحکام کابلها، مقاومت در برابر فشار و دماهای بالا و طراحی دقیق سیستمهای کنترل و ایمنی اشاره کرد.
- خطرات ایمنی: با وجود پیشرفتهای فناوری، خطرات مرتبط با آسانسور فضایی ژاپن همچنان جدی هستند. حوادث طبیعی مانند طوفانهای شدید، زلزلهها یا برخورد با اجسام فضایی میتواند به سیستم آسیب برساند.
- نیاز به مواد خاص و نادر: برای ساخت آسانسور فضایی به مواد خاصی نیاز است که امکان دارد در دسترس نباشند. این موضوع میتواند روند تولید و ساخت را به تأخیر بیندازد و هزینهها را افزایش دهد.
حتما مشاهده کنید: آسانسور ضد انفجار
هزینه طراحی و ساخت آسانسور فضایی چقدر است؟
هزینه طراحی و ساخت یک آسانسور فضایی در سال ۲۰۲۲ حدود ۶ میلیارد دلار برآورد شده است. این پروژه بزرگ و جاهطلبانه، طبیعی است که سالها زمان برای تکمیل نیاز داشته باشد و به تبع آن، هزینهها نیز به مرور افزایش خواهند یافت.
با این حال، سرمایهگذاری در این فناوری، به لحاظ اقتصادی توجیهپذیر به نظر میرسد، چرا که هزینه حمل و نقل هر کیلوگرم بار به فضا با موشکها حدود ۲۵ هزار دلار است، در حالی که آسانسورهای فضایی میتوانند این مبلغ را به تنها ۲۰۰ دلار کاهش دهند. چندین شرکت معتبر در ژاپن و چین نیز اعلام کردهاند که در تلاشند تا در سه دهه آینده نمونههای اولیه این آسانسورهای فضایی را توسعه داده و به بهرهبرداری برسانند. در صورت تحقق این پروژهها، شاهد تحولی شگرف در صنعت فضایی خواهیم بود که میتواند مسیر سفر به فضا را برای بشریت دگرگون سازد.
سوالات متداول
۱. پروژه آسانسور فضایی از چه سالی شروع شد؟
ایده آسانسور فضایی که به نام “برج تسوکوفسکی” شناخته میشود، نخستین بار توسط کنستانتین تسولوفسکی در سال ۱۸۹۵ مطرح شد. از سال ۲۰۰۲، دکتر برد ادواردز در ناسا به بررسی جدی این پروژه پرداخت و به اولین فردی تبدیل شد که درباره کابل پایدار بین ایستگاه فضایی و زمین صحبت کرد. در سال ۲۰۱۴، شرکت اوبایاشی اعلام کرد که ساخت آن از نظر فنی امکانپذیر است.
۲. داخل آسانسور فضایی به چه صورت است؟
رسیدن به مقصد نهایی نیازمند چندین روز است و به همین دلیل، مقاومت آسانسور در برابر شرایط محیطی اهمیت ویژهای دارد. طراحی داخلی این وسیله به گونهای انجام میشود که از مسافران در برابر پرتوهای رادیواکتیو قوی محافظت کند.
۳. سرنوشت این بالابر در صورت سقوط چه میشود؟
کابلهای بالابر از قطعات متعددی تشکیل شدهاند که در صورت پارگی ممکن است به دو سمت حرکت کنند. بخشی از آن به دلیل چرخش زمین ممکن است به سطح زمین برخورد کرده و خساراتی ایجاد کند. بخش دیگر که نزدیک جو زمین است، تحت تأثیر نیروی گرانشی ممکن است قبل از رسیدن به زمین بسوزد و زبالههای فضایی تولید کند.
مقالات مرتبط: