در کارگاه های صنعتی و کارخانه جات پیشرفته ی دنیا و به خصوص در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی و همچنین کارخانجات سیمان و معادن نیاز فراوانی به آسانسور های صنعتی و کارگاهی و نیز آسانسور هایی که قابلیت ضد آب، ضد گرد و غبار و ضد انفجار دارند احساس می شود. به همین دلیل تعداد اندکی از شرکت های آسانسوری توانایی طراحی، محاسبه و پیاده سازی پروژه های آسانسور های صنعتی را دارند. به خصوص اگر قابلیت ضد آب و ضد انفجار نیز به این پروژه اضافه شود.
آسانسور صنعتی و ضد انفجار چیست؟

این نوع آسانسور ها برای کارخانجات و واحد های صنعتی قابل استفاده هستند. این سیستم های بالابر در مکان های خاص صنعتی مثل صنایع پتروشیمی، معادن، کارخانجات سیمان و سیلوها استفاده می شوند. به دلیل این که در این مکان ها امکان اشتعال گاز و انفجار وجود دارد و از شرایط محیطی مناسبی برخوردار نیستند، باید این آسانسور ها به قطعات خاصی تجهیز شوند و به زیر ساخت مناسب و مقاوم، عایق کاری و همچنین طراحی متفاوت با دیگر آسانسور ها نیاز دارند.
کاربرد و ویژگی آسانسور صنعتی و ضد انفجار چیست؟

این نوع آسانسور ها بر اساس نوع کاربرد به چند گروه مختلف تقسیم می شوند که عبارتند از :
- صنایع نیروگاهی
- صنایع پتروشیمی و پالایشگاه
- صنایع سد سازی
- کارخانجات مختلف تولیدی و صنعتی
- صنایع معدنی
- صنایع آلومینیوم، مس، فولاد، روی و …
- صنایع دریایی
هریک از صنایع بالا نیازمندی های مختلفی دارد که برای نصب آسانسور در هرکدام از این محیط ها باید نیاز سنجی دقیقی صورت بگیرد و در اکثر مواقع نیز طراحی آسانسور به صورت اختصاصی انجام می شود و سپس مونتاژ، نصب و راه اندازی آسانسور انجام می شود.
انواع تکنولوژی در ساخت آسانسور صنعتی:

این آسانسور ها براساس نوع تکنولوژی به کار رفته به سه دسته تقسیم می شوند که عبارتند از :
- EX
- Rack & Pinion
- High IP
البته این فهرست بالا می تواند شامل موارد دیگری نیز باشد که به دلیل ویژگی های خاص و فراوانی کمتر آن ها در انواع پروژه ها با عنوان آسانسور های خاص دسته بندی می شوند.
آسانسور هیدرولیکی صنعتی:

آسانسور هیدرولیکی در حدود ۶۰ سال پیش در صنعت آسانسور سازی محبوبیت یافت. پیش از قرن بیست و یکم میلادی ، با ورود آسانسور های بدون موتورخانه، آسانسور های هیدرولیکی با رقابت فراوانی روبرو شدند. اما با این وجود مواردی مانند انعطافپذیری بالا در طراحی اتاقک، هزینهی نگهداری کم، نصب آسان و مقرون به صرفه و همچنین امنیت بالای آن باعث متمایز شدن این نوع آسانسور شده بود.
انواع آسانسور هیدرولیکی:
آسانسور های هیدرولیکی به سه نوع معمولی، بدون حفره یا Holeless و نوع Roped تقسیم بندی می شوند.
مزایای آسانسور هیدرولیکی:
- نصب این آسانسورها هزینه ی کمتری نسبت به آسانسورهای کششی دارد.
- فضای کمتری در ساختمان اشغال می کنند.
- بدلیل اینکه نسبت به آسانسور های کششی قدرت بیشتری دارند عملکرد بهتری در جابجایی بارهای سنگین دارند.
معایب آسانسور هیدرولیکی:
- سرعت پایین
- ممکن است کارایی روغن به عنوان مایع هیدرولیک با تغییر دما دچار تغییر شود. به همین دلیل همیشه به سیستم کنترل نیاز است.
- این آسانسور ها سیستمی با حرارت بالا هستند.
- روغن ممکن است درون زمین نشت کند و باعث آلودگی آب زیر زمین شود.
- این نوع آسانسورها انرژی بیشتری نسبت به آسانسورهای کششی مصرف میکنند.
نکات مهم در استاندارد آسانسور صنعتی:

طبق استانداردهای BS و CENELEC که در انگلستان و کشورهای اروپایی استفاده می شود، طبقه بندی هایی به نام zone وجود دارد که عبارتند از:
- Zone 0 : مکانی که در آن گاز قابل اشتعال دائما یا در زمانی طولانی استفاده می شود.
- Zone 1 : مکانی که در شرایط عادی ممکن است گاز قابل اشتعال در آنجا پدیدار شود.
- Zone 2 : مکانی که در شرایط عادی گاز قابل اشتعال در آن وجود ندارد و یا اگر به وجود بیاید مدت زمان آن طولانی است.
ابعاد آسانسور صنعتی و ضد انفجار چقدر می باشد؟

- ظرفیت این آسانسور از ۵۰۰ تا ۳۰۰۰ کیلوگرم می باشد و سرعت آن ۲ تا ۶ متر بر ثانیه است.
- کابین این آسانسور تماما فلزی است و با درب آکاردئونی و ورق پانچ شده ساخته می شود.
- ابعاد کابین این آسانسور با در نظر گرفتن ابعاد چاهک ساخته می شود. به همین دلیل دو نوع آسانسور صنعتی وجود دارد:
- آسانسور صنعتی که درون چاهک آسانسور نصب می شود و ریل های آن T9 با T16 استاندارد آسانسور می باشد.
- آسانسور صنعتی که بر روی نمای ساختمان نصب می شود و دارای قطعات سه متری می باشد که بر روی یکدگیر مونتاژ می شوند.
در آسانسور صنعتی از چه موتوری استفاده کنیم؟

موتور این آسانسور ها به دو دسته موتور گیربکس و موتور گیرلس تقسیم بندی می شود که هرکدام از این موتور ها در دو نوع وجود دارند.
- موتور گیربکس: ۱) تک سرعته ۲) دو سرعته
- موتور گیرلس: ۱) بشکه ای یا درامی ۲) دیسکی یا تخت
انواع درب آسانسور صنعتی و ضد انفجار

- درب لولایی
- درب سانترال
- درب تلسکوپی

سخن آخر
- در پایان باید به این نکات توجه کنیم که هیچگونه ای جرقه ای نباید در آسانسورهای ضدانفجار رخ دهد، چون کوچکترین جرقه ای ممکن است سبب انفجار شود.
- نکات و موارد ایمنی باید کاملا رعایت شوند.
- در طراحی و نصب آسانسور های ضد انفجار باید باید از مدار های انفجار یا ex استفاده شود.
- مدار های الکتریکی، پاوریونیت، تابلو فرمان، کلید ها و تمام کنتاکتور ها باید در محیط بسته قرار بگیرند.
- اگر بیشتر از ظرفیت آسانسور در آن بار قرار داده شود، سیستم به صورت اضافه بار عمل می کند و از حرکت کابین جلوگیری می کند.
- اگر سرعت آسانسور بیشتر از حد مجاز باشد، سیستم ترمز پاراشوت مانع از سقوط آسانسور می شود.
- سیستم حرکتی این آسانسور به صورت کششی است.